Marcel de Groote, Business Intelligence Manager | 23 mei 2019
Cryogene gassen kennen diverse toepassingen in verschillende branches. De gassen worden vooral gebruikt vanwege de extreem lage temperatuur. Deze temperatuur kan oplopen tot ongeveer -270 °C. Gassen worden cryogeen wanneer ze zeer sterk worden afgekoeld. Wanneer gassen een extreem lage temperatuur krijgen, krijgen ze een extra functie die voldoet in diverse industriële processen. Voorbeelden van gassen die hiervoor geschikt zijn, zijn argon, helium, waterstof, stikstof en zuurstof. Welk gas gebruikt kan worden is sterk afhankelijk van het toepassingsgebied en de veiligheidsrisico’s. Sommige gassen hebben een verhoogde brandbaarheid of zuurstof verdrijvende werking. Wanneer er gewerkt gaat worden met deze gassen, zijn er extra veiligheidsmaatregelen vereist.
Dat het in de voedingsmiddelenindustrie van belang is om te koelen, is veelal algemeen bekend. Hierbij zal er al snel gedacht worden aan grote koel- en/of vriescellen waarbij mechanisch koude wordt opgewekt. Echter zijn er ook situaties te bedenken waarbij de koude van cryogene gassen goed bruikbaar zijn. Veelal wordt hiervoor gebruik gemaakt van vloeibare stikstof (N2)of vloeibare kooldioxide (CO2).
Een voorbeeld van een toepassing in de voedingsmiddelenindustrie is koud malen. Wanneer voedingsmiddelen kleiner worden gemaakt ontstaat er warmte. Dit zal niet altijd direct voor problemen zorgen maar er zijn zeker situaties te bedenken waarbij deze warmte ongewenst is. Denk bijvoorbeeld aan het produceren van gehakt in de vleesverwerkende industrie. Bij het vermalen kan bederf of versmering optreden. In enkele gevallen zijn producten gewoonweg te zacht of te taai (visceus) om te vermalen bij kamertemperatuur. Bij lage temperaturen worden deze producten hard en is het makkelijker om deze te vermalen.
Om een product terug te brengen in temperatuur zal de grondstof vermengd worden met vloeibare koolzuur of vloeibare stikstof. Op deze manier kan de temperatuur goed beheerst worden en kan er een goede maling tot stand worden gebracht. Door dit proces is het verder mogelijk om warmte die bij het malen vrijkomt af te voeren. Koud malen zorgt in veel gevallen voor een beter product. Een extra voordeel bij dit proces is dat zuurstof wordt verdreven. Zo zal het vermalen plaatsvinden onder een inerte atmosfeer waardoor er minder oxidatie zal optreden. Hoewel er uiteraard extra kosten zijn gemoeid aan het vermalen met een cryogeen koudemiddel wordt deze extra investering veelal terugverdiend door de betere kwaliteit van het eindproduct. Daarnaast wordt door dit proces het energieverbruik van de machine lager en kan er een hoger maalrendement gerealiseerd worden.
Vleesproducten kennen een vergelijkbaar proces. Voor het maken van bijvoorbeeld worst, gaat het vlees door een vermaler of cutter. Bij een lage temperatuur geeft dit het beste resultaat. Om dit te realiseren wordt er ijs toegevoegd aan het vlees. Een negatief effect hiervan is dat het vochtgehalte in het product toeneemt. Wanneer cryogene gassen worden toegepast zoals vloeibare stikstof of kooldioxide blijft de temperatuur laag zonder dat het vochtgehalte omhoog gaat. De gassen verdampen volledig en verdwijnen uit het product in de lucht of worden afgevoerd naar buiten.
Het verbruik van de cryogene gassen is afhankelijk van het product en de vereiste temperatuur en zal daarom per situatie bepaald moeten worden. Over het algemeen kan gesteld worden dat het verbruik tussen de 0,2 en 1,2 kilo per kilo te malen product ligt.
Zelf werkzaam in de voedingsmiddelenindustrie en geïnteresseerd geraakt door dit artikel? Zoals je hebt kunnen lezen is er met cryogene gassen veel mogelijk. Westfalen Gassen kan op uw vraag een “on the job oplossing” aanbieden met de daarbij behorende gassen leveren. Neem contact op met een van onze specialisten om de mogelijkheden te bespreken.
Gerelateerde blogs
Veel mensen werken dagelijks met (verschillende) gassen. Men is zich door ingesleten gewoontes of automatisme zich niet altijd bewust van de meest veilige manier om met gassen te werken.
Om onze kennis met iedereen te delen heeft Westfalen het afgelopen …
